UGC Guidelines : भारतातील परदेशी अभ्यासक्रमांबाबत विद्यापीठ अनुदान आयोगाने (UGC) नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत. आता कोणतीही भारतीय उच्च शिक्षण संस्था (HEIs) UGC च्या परवानगीशिवाय परदेशी अभ्यासक्रम चालवू शकणार नाहीत. कर्जतमधील एक बिझनेस स्कूल शेकडो विद्यार्थ्यांना यूके विद्याशाखेशी कोणताही संवाद न करता यूके विद्यापीठाच्या पदवी प्रदान करते. त्याचप्रमाणे, बेंगळुरूमधील एक महाविद्यालय विद्यार्थ्यांना आंतरराष्ट्रीय पदवीसाठी अभ्यास करण्याची परवानगी देते. मात्र, या व्यवस्थेवर यूजीसीने प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले असून, मान्यता नसलेल्या संस्थांकडून मिळालेल्या पदव्या वैध ठरणार नाहीत. या कार्यक्रमांमध्ये प्रवेश घेतलेल्या विद्यार्थ्यांच्या पदव्या ओळखल्या जात नसल्याचे आढळून आले आहे, त्यामुळे काहींवर कायदेशीर कारवाई केली जात आहे.
भारतात राहून ऑनलाइन पद्धतीने परदेशी अभ्यासक्रम करणाऱ्या एडटेक कंपन्यांच्या नावाने नोटीस जारी करण्यात आली आहे. भारतातील परदेशी महाविद्यालयांमध्ये चालवले जाणारे अभ्यासक्रम यापुढे शिकणे सोपे होणार नाही. सरकारी नियमांनुसार आता कोणतेही कॉलेज किंवा संस्था यूजीसीच्या मान्यतेशिवाय परदेशी अभ्यासक्रम देऊ शकत नाही. यूजीसीचे अध्यक्ष एम जगदीश कुमार यांनी ही माहिती दिली आहे. या संदर्भात यूजीसीने नवीन नोटीसही जारी केली आहे.
यूजीसीने काय म्हटले?
यूजीसीने जारी केलेल्या नोटीसनुसार एडटेक कंपन्यांना फटकारले आहे. UGC ने काही परदेशी विद्यापीठांच्या सहकार्याने ऑनलाइन पद्धतीने पदवी आणि डिप्लोमा प्रोग्राम ऑफर करणार्‍या एडटेक कंपन्यांबाबत नवीन नियम जारी केला आहे. आयोगाचे म्हणणे आहे की काही एडटेक कंपन्या वृत्तपत्रे, सोशल मीडिया, टेलिव्हिजन इत्यादींमध्ये जाहिराती देत आहेत. काही परदेशी विद्यापीठे/संस्थांच्या सहकार्याने पदवी आणि पदविका कार्यक्रम ऑनलाइन पद्धतीने दिले जात आहेत.
यूजीसीच्या नोटीसमध्ये असे म्हटले आहे की परदेशी अभ्यासक्रम उपलब्ध करून देणाऱ्या अशा फ्रँचायझी प्रणालीला परवानगी दिली जाणार नाही. UGC द्वारे लागू केलेल्या नियमांनुसार, सर्व चूक करणार्‍या एडटेक कंपन्यांवर तसेच अभ्यासक्रम शिकवणाऱ्या महाविद्यालयांवर कारवाई केली जाईल.
NEP 2020 अंतर्गत बदल
केंद्र सरकारने सन २०२० मध्ये सुरू केलेल्या नवीन शैक्षणिक धोरण (NEP 2020) अंतर्गत हे बदल केले जात आहेत. भारतात परदेशी अभ्यासक्रम चालवण्यासाठी सेटअप तयार करण्यावर निर्बंध असतील. UGC ने उच्च शिक्षणाबाबत यावर्षी अनेक महत्त्वाचे बदल केले आहेत. पदवी अभ्यासक्रम 4 वर्षांचा करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. त्याचबरोबर यूजी स्तरावरील विद्यार्थ्यांसाठी दुहेरी पदवीचे नियम लागू करण्यात आले आहेत. यूजीसीच्या अधिकृत वेबसाइटवर तुम्ही त्याचे तपशील पाहू शकता.
UGC Regulations mandate that No Foreign Higher Educational Institution shall offer any programme in India without the prior approval of UGC, HEls shall not offer programmes under any franchise arrangement and such programmes shall not be recognised by UGC. pic.twitter.com/Ke1njwcLuu
— Mamidala Jagadesh Kumar (@mamidala90) December 16, 2023
