यूएस कंपनी Google ला सुमारे 936 कोटी रुपये ($113.04 दशलक्ष) दंड ठोठावण्यात आला आहे. या आठवड्यातील ही कंपनीवरील दुसरी सर्वात मोठी कारवाई आहे. मागील आठवड्यात गुगलला कॉम्पिटिशन कमिशन ऑफ इंडिया (CCI) ने सुमारे 1,338 कोटी रुपयांचा दंड ठोठावला होता. स्पर्धेमध्ये व्यत्यय आणण्यासाठी अँड्रॉइड मोबाईल डिव्हाईस स्पेसमध्ये आपल्या मजबूत स्थानाचा गैरवापर केल्याचा Google वर आरोप आहे.
दरम्यान, भारतीय स्पर्धा आयोगाचे (CCI) अध्यक्ष अशोक कुमार गुप्ता म्हणाले की, दंड आकारण्यात नियामक व्यावहारिक आहे. CCI च्या कृती व्यवसाय आणि आर्थिक वास्तवापासून विचलित होत नाहीत. चार वर्षे रेग्युलेटरच्या प्रमुखपदी राहिल्यानंतर अशोक कुमार गुप्ता आज पायउतार होत आहेत.
ते पुढे म्हणाले की डिजिटल बाजारांचे प्रभावीपणे नियमन करण्यासाठी फ्रेमवर्कच्या व्यवहार्यतेचा विचार केला पाहिजे. तथापि, गुरुवारी अँड्रॉइडच्या मुद्द्यावर गुगलच्या टिप्पण्यांबद्दल विचारले असता त्यांनी प्रतिक्रिया देण्यास नकार दिला. आयोगाने गेल्या बुधवारी मेकमायट्रिप, गोइबीबो आणि ओयो यांना अनुचित व्यवसाय पद्धतींसाठी एकूण 392 कोटी रुपयांचा दंड ठोठावला.
गुगलने म्हटले होते – भारतीय ग्राहकांसाठी हा मोठा धक्का आहे
कारवाईनंतर सीसीआयने आपल्या आदेशात गुगलला अनुचित व्यावसायिक क्रियाकलाप थांबवण्याचे निर्देश दिले होते. यासोबतच काम करण्याच्या पद्धतीतही बदल करण्यास सांगितले होते. त्यानंतर गुगलने स्पष्ट केले की भारतीय ग्राहकांसाठी हा मोठा धक्का आहे. स्पर्धाविरोधी पद्धतींसाठी 1,338 कोटी रुपयांचा दंड ठोठावणाऱ्या भारतीय स्पर्धा आयोगाच्या आदेशाचे आम्ही पुनरावलोकन करू.
खरं तर, देशातील अँड्रॉइड-आधारित स्मार्टफोन वापरकर्त्यांनी Google विरुद्ध त्याच्या मजबूत स्थितीचा गैरवापर केल्याबद्दल तक्रार दाखल केल्यानंतर, CCI ने एप्रिल 2019 मध्ये Google विरुद्ध चौकशी आदेश जारी केला. भारतीय स्पर्धा आयोगाने तपासावर आधारित असे म्हटले होते की Google ने मोबाईल ऍप्लिकेशन वितरण करार (MADA) करारांचे उल्लंघन केले आणि त्याच्या मजबूत स्थितीचा आणि प्रभावाचा फायदा घेतला.
कमिशनने म्हटले होते की, अमेरिकन कंपनीने ऑनलाइन जनरल सर्च मार्केटमध्ये वर्चस्व राखण्यासाठी अँड्रॉइड ओएसच्या अॅप स्टोअर मार्केटमध्ये आपल्या वर्चस्वाचा फायदा घेतला आहे. हे स्पर्धा कायद्याचे उल्लंघन आहे.
मोबाइल अॅप चालविण्यासाठी ऑपरेटिंग सिस्टम (OS) आवश्यक आहे. Google Android OS चालवते आणि व्यवस्थापित करते आणि इतर अनुप्रयोगांसाठी परवाने जारी करते. ओरिजनल इक्विपमेंट मॅन्युफॅक्चरर्स (OEMs) हे OS आणि Google चे अॅप त्यांच्या मोबाईलमध्ये वापरतात. त्यांचे अधिकार नियंत्रित करण्यासाठी ते मोबाईल ऍप्लिकेशन वितरण करार (MADA) सह अनेक करार करतात. Google ने या करारांचे उल्लंघन केले आहे असे CCA चे मत आहे.