Saturday, November 23, 2024
HomeMarathi News Todayब्लॅक होलने 'या' ताऱ्याचा 'भूसा' बनवला...८.५ अब्ज वर्षांनंतर पृथ्वीवर पोहोचला त्याचा शक्तिशाली...

ब्लॅक होलने ‘या’ ताऱ्याचा ‘भूसा’ बनवला…८.५ अब्ज वर्षांनंतर पृथ्वीवर पोहोचला त्याचा शक्तिशाली प्रकाश…

न्युज डेस्क -: फेब्रुवारीमध्ये शास्त्रज्ञांनी अवकाशात एक तेजस्वी प्रकाश पकडला. हा प्रकाश एका तार्‍यापासून आला होता जो सुपरमा कसिव्ह ब्लॅक होलच्या अगदी जवळ पोहोचला होता. ब्लॅक होलने या तारेचे तुकडे केले होते. पण आता शास्त्रज्ञांनी शोधून काढले आहे की ही दुर्मिळ घटना पृथ्वीपासून 8.5 अब्ज प्रकाश-वर्षे दूर घडली आहे. जेव्हा विश्व त्याच्या सध्याच्या वयाच्या फक्त एक तृतीयांश होते. हा तारा 8.5 अब्ज वर्षांपूर्वी तुटला होता, जो फेब्रुवारीमध्ये दिसला होता. या तार्‍याने खगोलशास्त्रज्ञांना जेवढी उत्तरे दिली आहेत त्यापेक्षा जास्त प्रश्न उपस्थित केले आहेत.

या तेजस्वी प्रकाशाला शास्त्रज्ञांनी AT 2022cmc असे नाव दिले आहे. हा तेजस्वी प्रकाश 11 फेब्रुवारी रोजी कॅलिफोर्निया इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजीच्या पालोमार वेधशाळेने पहिल्यांदा पाहिला. जेव्हा ब्लॅक होलच्या गुरुत्वाकर्षण शक्तीमुळे तारा फाटला जातो तेव्हा त्याला भरती-ओहोटीची घटना म्हणून ओळखले जाते. हे अंतराळातील ज्ञात हिंसक घटना आहेत, जे खगोलशास्त्रज्ञांनी यापूर्वी पाहिले आहेत. AT 2022cmc हा आतापर्यंतचा सर्वात तेजस्वी आणि सर्वात दूरचा प्रकाश आहे.

खगोलशास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की जेव्हा ब्लॅक होलने तारा गिळला होता, तेव्हा त्यातून प्रचंड ऊर्जा बाहेर आली होती. यामुळे प्रकाशाचे जेट्स दूर अंतराळात पसरले. शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की AT 2022cmc इतके तेजस्वी दिसू लागले कारण जेट्स थेट पृथ्वीच्या दिशेने निर्देशित केले गेले होते. याला डॉपलर-बूस्टिंग इफेक्ट म्हणतात. हा शोध सुपर मॅसिव्ह ब्लॅक होलच्या विकासाशी संबंधित महत्त्वाची माहिती देऊ शकतो. यासोबतच हे देखील शोधता येते की ब्लॅक होल तारे कसे गिळतात?

नेचर एस्ट्रॉनॉमी अँड नेचर या जर्नलमध्ये या घटनेबाबत दोन स्वतंत्र अभ्यास प्रकाशित करण्यात आले आहेत. सामान्यतः जेव्हा एखादा मोठा तारा स्फोट होतो तेव्हा तो शक्तिशाली एक्स-रे जेट्स सोडतो जे रात्रीच्या आकाशात सर्वात तेजस्वी असतात. खगोलशास्त्रज्ञांनी न्यूट्रॉन स्टार इंटिरियर कंपोझिशन एक्सप्लोरर (NICER), आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकावर असलेल्या एक्स-रे दुर्बिणीतून या सिग्नलचे विश्लेषण केले. संशोधकांचे म्हणणे आहे की हा आतापर्यंतचा सर्वात तेजस्वी गॅमा किरण फट आहे, जो पूर्वीच्या गॅमा-किरणांच्या स्फोटापेक्षा 100 पट अधिक शक्तिशाली आहे.

RELATED ARTICLES

Most Popular

Recent Comments

error: