UK Election Results : ब्रिटिश सार्वत्रिक निवडणुकीत Keir Starmer केयर स्टाररच्या नेतृत्वाखालील लेबर पक्षाने मोठा विजय मिळवला आहे. त्याच वेळी, ऋषी सुनक यांच्या नेतृत्वाखालील कंझर्व्हेटिव्ह पक्षाला दारूण पराभवाला सामोरे जावे लागले आहे, ज्यामुळे कंझर्व्हेटिव्ह पक्ष 14 वर्षांनंतर सत्तेतून बाहेर पडणार आहे. तर ब्रिटीश सार्वत्रिक निवडणुका 10 सोप्या मुद्द्यांमध्ये समजून घेऊया-
ब्रिटिश सार्वत्रिक निवडणुकीत अर्थव्यवस्था हा सर्वात मोठा मुद्दा होता. त्यामुळेच कंझर्व्हेटिव्ह पक्षाने शेवटच्या क्षणी लेबर पक्ष सत्तेवर आल्यास कर वाढवतील, असा जुगार खेळून मतदारांना घाबरवण्याचा प्रयत्न केला. मात्र, जनतेने यावर विश्वास ठेवला नाही आणि लेबर पक्षाला पूर्ण पाठिंबा दिला.
Keir Starmer यांच्या नेतृत्वाखाली, लेबर पक्षाने निवडणुकीत चमकदार कामगिरी केली आणि एकतर्फी विजय मिळवला आणि पक्षाने आतापर्यंत 358 जागा जिंकल्या आहेत. त्याच वेळी, गेल्या वेळी 300 हून अधिक जागा जिंकणारा कंझर्व्हेटिव्ह पक्ष केवळ 81 जागांवर घसरला आहे. यासह, केयर स्टारर हे ब्रिटनचे पुढील पंतप्रधान होणार हे निश्चित झाले आहे.
पराभवानंतर ऋषी सुनक म्हणाले, ‘मी माफी मागतो आणि या पराभवाची जबाबदारी स्वीकारतो.’ ऋषी सुनक म्हणाले की, ‘लेबर पक्षाने ही निवडणूक जिंकली आहे आणि मी केयर स्टारर यांना त्यांच्या विजयाबद्दल अभिनंदन करण्यासाठी फोन केला. आज शांततेत आणि शिस्तबद्ध पद्धतीने सत्ता हस्तांतरण होईल. सुनक म्हणाले: ‘आज रात्री पराभूत झालेल्या अनेक चांगल्या, मेहनती कंझर्व्हेटिव्ह पक्षाच्या उमेदवारांच्या पराभवाची जबाबदारी मी घेतो, त्यांचे प्रयत्न, त्यांचे स्थानिक रेकॉर्ड आणि त्यांच्या समुदायाप्रती त्यांचे समर्पण. याचे मला दु:ख झाले आहे. सुनक आज रात्रीच पंतप्रधानपदाचा राजीनामा देऊ शकतात.
Rishi Sunak concedes defeat, congratulates the next Prime Minister @Keir_Starmer on landslide Labour victory! pic.twitter.com/OLwzX3T9Ca
— Jaypee (@JaypeeGeneral) July 5, 2024
कीर स्टारर यांनी निकालानंतर मतदारांचे आभार मानले आणि सांगितले की ‘देशातील लोक बदलासाठी तयार आहेत आणि त्यांनी दिखाव्याचे राजकारण संपवण्यासाठी मतदान केले आहे. 61 वर्षीय स्टारर म्हणाले: ‘लोकांनी त्यांना मत दिले किंवा नाही, मी या मतदारसंघातील प्रत्येक व्यक्तीची सेवा करेन. मी तुमच्यासाठी बोलेन, तुम्हाला साथ देईन, तुमच्यासाठी लढाया रोज लढेन. आता वेळ आली आहे की आमची भूमिका पार पाडण्याची.
🚨 BREAKING: Keir Starmer's victory speech
— Politics UK (@PolitlcsUK) July 5, 2024
"We did it…. change begins now"
"I will govern for every single person in this country" pic.twitter.com/8qb1CQVAiX
ब्रिटनच्या सार्वत्रिक निवडणुकांमध्ये ज्या मुद्द्यांवर सर्वाधिक चर्चा झाली त्यात अर्थव्यवस्था, आरोग्य सेवा, बेकायदेशीर स्थलांतरित समस्या, गृहनिर्माण, पर्यावरण, गुन्हेगारी, शिक्षण, कर, ब्रेक्झिट हे देखील प्रमुख मुद्दे होते.
ब्रिटनमध्ये संसदेत एकूण 650 जागा आहेत आणि बहुमताचा आकडा 326 जागा आहे. गेल्या निवडणुकीत कंझर्व्हेटिव्ह पक्षाला 344, लेबर पार्टीला 205, स्कॉटिश नॅशनल पार्टीला 43, लिबरल डेमोक्रॅट पार्टीला 15, डेमोक्रॅटिक युनियनिस्ट पार्टीला 7, सिन फेन पार्टीला 7 आणि रिफॉर्म यूके पार्टीला 1 जागा मिळाली होती.
यापूर्वी टोनी ब्लेअर यांच्या नेतृत्वाखाली ब्रिटनमध्ये लेबर पक्षाचे सरकार होते. गेल्या 14 वर्षांपासून कंझर्व्हेटिव्ह पक्षाचे सरकार होते. आता पुन्हा एकदा कीर स्टारमर यांच्या नेतृत्वाखाली लेबर पक्षाचे सरकार सत्तेत परतणार आहे.
ब्रिटनच्या निवडणुकीनंतर बाहेर पडलेल्या एक्झिट पोलमध्ये लेबर पार्टीला मोठा विजय मिळाल्याचा दावा केला आहे. एक्झिट पोलमध्ये लेबर पक्ष 410 जागांसह सर्वात मोठा पक्ष असल्याचे सांगण्यात आले. आता निवडणूक निकालांनी एक्झिट पोलचे दावे खरे असल्याचे सिद्ध केले आहे.
ब्रिटनची लोकशाही रचनाही भारतासारखीच आहे. भारताप्रमाणेच ब्रिटनमध्येही संसदेची दोन सभागृहे आहेत, ज्यांना हाऊस ऑफ कॉमन्स आणि हाऊस ऑफ लॉर्ड्स म्हणतात. हाऊस ऑफ कॉमन्स हे ब्रिटनचे कनिष्ठ सभागृह आहे. त्याचे सदस्य निवडण्यासाठी सामान्य नागरिक मतदान करतात. कनिष्ठ सभागृहात ५०% पेक्षा जास्त जागा मिळविणारा पक्ष सरकार बनवतो. पक्षाचा नेता देशाचा पंतप्रधान म्हणून घोषित केला जातो. ब्रिटिश संसदेत एकूण 650 जागा आहेत. निवडणुका जिंकण्यासाठी पक्षांना 326 चा आकडा पार करावा लागणार आहे. कोणत्याही पक्षाला स्पष्ट बहुमत मिळाले नाही तर ते इतर लहान पक्षांसोबत आघाडीचे सरकार बनवू शकतात. हाऊस ऑफ लॉर्ड्स (अप्पर हाऊस) चे सदस्य निवडले जात नसले तरी त्यांची नियुक्ती पंतप्रधानांच्या शिफारशीनुसार केली जाते.
देशाच्या पहिल्या ब्रिटीश भारतीय पंतप्रधानांनी 23,059 मतांसह उत्तर इंग्लंडमधील रिचमंड आणि नॉर्थलर्टन सीटवर आरामात कब्जा केला, परंतु राष्ट्रीय स्तरावर त्यांच्या पक्षाचा पराभव टाळण्यात ते अयशस्वी झाले. ब्रिटिश इंडियन आणि कंझर्व्हेटिव्ह पक्षाच्या उमेदवार शिवानी राजा यांनीही लेस्टर पूर्व मतदारसंघात लेबर पार्टीचे उमेदवार आणि लंडनचे माजी उपमहापौर राजेश अग्रवाल यांचा पराभव करून विजय मिळवला.
