राज्यातील आता कोणालाही रियल इस्टेट एजंट होता येणार नाही त्यासाठी महाराष्ट्र रिअल इस्टेट रेग्युलेटरी एथॉरिटीची परीक्षा उत्तीर्ण व्हावी लागते (महारेरा). बिल्डर विविध माध्यमातून ग्राहकांना आकर्षक आश्वासने देतात जी खरी नसतात. काही वेळा रेरा अंतर्गत नोंदणीकृत रिअल इस्टेट एजंटकडून ग्राहकांना चुकीची माहिती दिली जाते. हे लक्षात घेऊन प्राधिकरण आता केवळ अशा लोकांनाच इस्टेट एजंट परवाना देणार आहे ज्यांना या क्षेत्राची संपूर्ण माहिती आहे. यासाठी रिअल इस्टेट एजंटची परीक्षा उत्तीर्ण व्हावी लागते.
RERA ने नवीन एजंट तसेच जुन्या एजंटसाठी हा कोर्स अनिवार्य केला आहे जेणेकरून मालमत्तेची योग्य माहिती घर खरेदीदारांपर्यंत पोहोचू शकेल. इस्टेट एजंट होण्यासाठी 1 मे पूर्वी महारेरा परीक्षा उत्तीर्ण होणे आवश्यक आहे, ही परीक्षा एप्रिलमध्ये घेतली जाईल. RERA मध्ये एजंट म्हणून नोंदणी करण्यासाठी ही परीक्षा उत्तीर्ण होणे अनिवार्य असेल.
RERA ने आधीच नोंदणीकृत 39 हजार एजंटना 2 महिन्यांची सुविधा दिली आहे. विद्यमान एजंटांना अभ्यासक्रम पूर्ण करण्यासाठी आणि प्रमाणपत्र मिळविण्यासाठी 1 सप्टेंबरपर्यंत मुदत देण्यात आली आहे, तर नवीन एजंट्सची नोंदणी परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतरच केली जाईल.ऑनलाइन परीक्षा एप्रिलच्या अखेरीस इन्स्टिट्यूट ऑफ बँकिंग पर्सोनेल सिलेक्शनद्वारे घेतली जाईल. या कोर्समध्ये लोकांना RERA नियमांची माहिती तसेच सर्व आवश्यक कागदपत्रे दिली जातील. परीक्षेत बसण्यासाठी, एखाद्याला सुमारे 20 तासांचा ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन कोर्स पूर्ण करावा लागेल. रेरा आदेशानंतर 523 जणांनी या अभ्यासक्रमासाठी अर्ज केले आहेत.
ऑल इंडिया इन्स्टिट्यूट ऑफ लोकल सेल्फ गव्हर्नन्सने एजंटला प्रशिक्षण देण्यासाठी अभ्यासक्रम तयार केला आहे. RERA ने राज्यातील विविध भागात लोकांना प्रशिक्षण देणाऱ्या संस्थांची नावे जाहीर केली आहेत. तसेच बिल्डर्स असोसिएशनकडून एजंटांना प्रशिक्षणही दिले जात आहे. महारेराच्या अधिकाऱ्यांचे म्हणणे आहे की, महारेरामध्ये या क्षेत्रात काम करणाऱ्या एजंटांची नोंदणी अनिवार्य करण्याचा नियम यापूर्वीच तयार करण्यात आला होता. सर्व तरतुदी करूनही योग्य माहिती ग्राहकांपर्यंत पोहोचत नसल्याची काही प्रकरणे समोर आली आहेत.
या त्रुटी दूर करण्यासाठी आता ग्राहकांशी थेट संपर्क साधणाऱ्या इस्टेट एजंटना प्रशिक्षण देण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे, जेणेकरून ते ग्राहकांना प्रकल्प आणि विकासकाबाबत योग्य माहिती देऊ शकतील. परीक्षा उत्तीर्ण झाल्याशिवाय कोणतीही व्यक्ती बांधकामाखालील मालमत्तेचे मार्केटिंग आणि विक्री करू शकत नाही. तसेच, रेरा अंतर्गत नोंदणी केली जाणार नाही. महारेरानुसार, जोपर्यंत कोणताही बांधकाम प्रकल्प RERA अंतर्गत नोंदणीकृत होत नाही तोपर्यंत कोणताही बिल्डर त्याच्या आगामी भविष्यातील प्रकल्पाची जाहिरात करू शकत नाही. यामध्ये ग्राहक अडकण्याची भीती आहे. घर खरेदीदारांच्या सुरक्षिततेसाठी रेराने हे पाऊल उचलले आहे.
महाराष्ट्र RERA नुसार, त्यांना माहिती मिळाली आहे की काही बिल्डर्स त्यांच्या जाहिरातींमध्ये RERA नोंदणीकृत लिहित आहेत परंतु ते RERA नोंदणीकृत नाहीत. हे कायदेशीरदृष्ट्या चुकीचे आहे, त्यामुळे ग्राहकांनी काळजी घेणे आवश्यक आहे. अधिकृत निवेदनात, RERA ने म्हटले आहे की एका प्रतिष्ठित ऑडिट फर्मला प्रकल्पांचे बारकाईने निरीक्षण करण्याची जबाबदारी देण्यात आली होती आणि फर्मने सापडलेल्या प्रकल्पांना नोटिसा पाठवल्या आहेत.
ज्या प्रकल्पांना नोटिसा पाठवण्यात आल्या आहेत त्यापैकी सर्वाधिक 109 प्रकल्प उपनगरीय मुंबईतील आहेत. त्यापाठोपाठ ठाण्यात ५८, पुण्यात ५६ आणि मुंबई शहरात ४४ प्रकल्प आहेत. विकासकाने सहकार्य न केल्यास तपासकर्त्यांचा अहवाल अंतिम मानला जाईल आणि कारवाई सुरू केली जाईल, असे निवेदनात म्हटले आहे.
रिअल इस्टेट कायद्यानुसार, 500 स्क्वेअर मीटर किंवा 8 फ्लॅटच्या प्रकल्पाची रेरा अंतर्गत नोंदणी करणे आवश्यक आहे. महारेराने आवाहन केले आहे की ग्राहकांना याची जाणीव असेल तर ते सतर्क राहून त्यांची गुंतवणूक सुरक्षित ठेवू शकतात. जर एखाद्या बिल्डरने त्याच्या बांधकाम प्रकल्पाची जाहिरात केली आणि RERA नोंदणीकृत लिहिले तर ग्राहकांनी RERA नोंदणी क्रमांकाची माहिती सोबत घेणे आवश्यक आहे.
