R21/Matrix-M : जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) स्वस्त मलेरिया लसीची शिफारस केली आहे. मुलांमध्ये मलेरियाच्या प्रतिबंधासाठी WHO ने शिफारस केलेल्या नवीन लसीचे नाव R21/Matrix-M आहे. 25-29 सप्टेंबर रोजी झालेल्या त्यांच्या द्विवार्षिक बैठकीनंतर लसीकरणावरील तज्ञांच्या धोरणात्मक सल्लागार गटाने (SAGE), मलेरिया धोरण सल्लागार गट (MPAG) आणि WHO महासंचालक यांनी याला मान्यता दिली. पुढील वर्षी ही लस बाजारात उपलब्ध होणार असल्याचे सांगण्यात येत आहे.
ऑक्सफर्ड युनिव्हर्सिटीने विकसित केलेली आणि सीरम इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडियाने उत्पादित केलेली नवीन R21/Matrix-M लस तीन आफ्रिकन देशांमध्ये वापरण्यासाठी आधीच मंजूर झाली आहे. एका डोसची किंमत $2 आणि $4 च्या दरम्यान असेल म्हणजेच अंदाजे रु. 166 ते 335 दरम्यान असणार आहे.
मलेरियामुळे दरवर्षी लाखो अर्भकांचा मृत्यू होतो. हे सर्वात मोठे आरोग्य संकट आहे. माहितीनुसार, दरवर्षी 10 कोटींहून अधिक डोस तयार करण्यासाठी करार करण्यात आले आहेत. मलेरियाविरूद्ध प्रभावी लस विकसित करण्यासाठी शास्त्रज्ञ अनेक वर्षांपासून प्रयत्न करत आहेत. WHO ने SAGE च्या सल्ल्यानुसार डेंग्यू आणि मेंदुज्वर, तसेच लसीकरण वेळापत्रक आणि COVID-19 साठी नवीन लसींसाठी शिफारसी देखील जारी केल्या.
डब्ल्यूएचओच्या मते, मलेरिया हा डासांच्या चावण्याने पसरतो. हे व्हायरसपेक्षा खूप मोठे आहे. मलेरियाचा त्रास झाल्यानंतर, नैसर्गिकरित्या रोगप्रतिकारक शक्ती विकसित करणे कठीण होते. याविरुद्ध लस विकसित करणे हेही खूप कठीण काम आहे.
मलेरियाची दुसरी लस
RTS,S/AS01 लसीनंतर WHO ने शिफारस केलेली R21 लस ही दुसरी मलेरिया लस आहे. 2021 मध्ये WHO ची शिफारस पहिल्या लसीला मिळाली. मुलांमध्ये मलेरिया रोखण्यासाठी दोन्ही लसी सुरक्षित आणि प्रभावी असल्याचे सिद्ध झाले आहे. आकडेवारीनुसार, दरवर्षी सुमारे 5 लाख मुलांचा या आजाराने मृत्यू होतो. एका मीडिया ब्रीफिंगमध्ये डब्ल्यूएचओचे महासंचालक टेड्रोस एधानोम गेब्रेयसस म्हणाले – मी त्या दिवसाचे स्वप्न पाहिले जेव्हा आपल्याकडे मलेरियाविरूद्ध सुरक्षित आणि प्रभावी लस असेल. आता आमच्याकडे दोन लसी आहेत.
WHO recommends R21/Matrix-M vaccine for #malaria prevention in updated advice on immunization https://t.co/AKI7G3AFSY pic.twitter.com/yOVGp6d0ET
— World Health Organization (WHO) (@WHO) October 2, 2023