ICMR Update : भारतीय वैद्यकीय संशोधन परिषद (ICMR) ने उघड केले आहे की सुमारे 45 टक्के डॉक्टर अपूर्ण प्रिस्क्रिप्शन लिहित आहेत, जे थेट रुग्णांच्या आरोग्याशी खेळत आहेत. संस्थेचे म्हणणे आहे की ओपीडीमध्ये रुग्णांना प्राथमिक वैद्यकीय सल्ला देणारे डॉक्टर घाईघाईत अत्यंत निष्काळजीपणे वागतात. 13 नामांकित सरकारी रुग्णालयांचे सर्वेक्षण करून तयार करण्यात आलेल्या ICMR च्या या अहवालानंतर, केंद्र सरकार लवकरच हा निष्काळजीपणा रोखण्यासाठी कठोर पावले उचलू शकते.
2019 मध्ये, ICMR ने औषधांच्या तर्कशुद्ध वापरावर एक टास्क फोर्स तयार केला, ज्यांच्या देखरेखीखाली ऑगस्ट 2019 ते ऑगस्ट 2020 दरम्यान 13 रुग्णालयांच्या OPD मध्ये सर्वेक्षण करण्यात आले. यामध्ये प्रामुख्याने दिल्ली एम्स, सफदरजंग हॉस्पिटल, भोपाळ एम्स, बडोदा मेडिकल कॉलेज, मुंबई जीएसएमसी, सरकारी मेडिकल कॉलेज, ग्रेटर नोएडा, सीएमसी वेल्लोर, पीजीआय चंदीगड आणि इंदिरा गांधी मेडिकल कॉलेज, पाटणा यांचा समावेश आहे. या रुग्णालयांमधून एकूण 7,800 रुग्णांची प्रिस्क्रिप्शन घेण्यात आली. त्यापैकी 4,838 प्रश्नांची तपासणी करण्यात आली, त्यापैकी 2,171 उत्तरपत्रिकांमध्ये त्रुटी आढळून आल्या. आश्चर्यचकित झाले जेव्हा 475, म्हणजे सुमारे 9.8% प्रिस्क्रिप्शन पूर्णपणे चुकीचे असल्याचे आढळले. ही अशी परिस्थिती आहे जी स्वीकारता येत नाही. असेही आढळून आले की बहुतेक रुग्णांना पॅन्टोप्राझोल, राबेप्राझोल-डॉम्पेरिडोन आणि एन्झाइम औषधे घेण्याचा सल्ला देण्यात आला होता, तर अप्पर रेस्पीरेटरी ट्रॅक्ट इन्फेक्शन आणि उच्च रक्तदाब यासाठी दिलेली प्रिस्क्रिप्शन सर्वात चुकीची असल्याचे आढळून आले.
जगातील ५०% औषधे अयोग्य पद्धतीने लिहून दिली जात आहेत
जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) 1985 मध्ये तर्कशुद्ध प्रिस्क्रिप्शनबाबत आंतरराष्ट्रीय मार्गदर्शक तत्त्वे लागू केली. तरीही असा अंदाज आहे की जगभरातील 50 टक्के औषधे रुग्णांना अयोग्य पद्धतीने दिली जातात. बहुतेक रुग्णांना माहित नसते की त्यांना कोणते औषध कोणत्या समस्येसाठी दिले जात आहे आणि ते किती दिवस घ्यावे लागेल? म्हणून, क्लिनिकल प्रॅक्टिसमध्ये रूग्णांचे उपचार तत्त्वांवर आधारित असले पाहिजेत. अहवालानुसार, 475 पॅम्प्लेट्सचे विश्लेषण केले गेले, ते पूर्णपणे चुकीचे असल्याचे आढळले, काही अमेरिका आणि काही ब्रिटनच्या मार्गदर्शक तत्त्वांवर आधारित आहेत.
सर्व डॉक्टर तज्ञ आहेत, 18 वर्षांपासून प्रॅक्टिस करत आहेत
प्रिस्क्रिप्शनची चाचणी केली गेली आहे, ते लिहिणारे जवळजवळ सर्व डॉक्टर पदव्युत्तर आहेत आणि चार ते 18 वर्षांपासून सराव करत आहेत. प्रिस्क्रिप्शनमध्ये औषधाचा डोस, ते घेण्याचा कालावधी, किती वेळा घ्यायचे, औषधाची रचना काय आहे आदी माहिती रुग्णाला दिली जात नव्हती.
भारत सोडून जगभर नियम पाळले जातात
एकही पूर्णपणे चुकीचा पेपर भारतीय नियमांनुसार नव्हता. 475 प्रिस्क्रिप्शनपैकी 64 अमेरिकन असोसिएशन ऑफ फॅमिली फिजिशियन मार्गदर्शक तत्त्वांवर आधारित आहेत. 54 अमेरिकन कॉलेज ऑफ रूमेटोलॉजी, 24 अमेरिकन हार्ट असोसिएशन, 18 अमेरिकन डायबिटीज असोसिएशनच्या मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन करत होते. 198 इतर परदेशी वैद्यकीय संस्थांच्या सूचनांवर आधारित होते.
