Hamas History : पॅलेस्टिनी अतिरेकी संघटना हमास Hamas ने गाझामधून अचानक इस्रायलवर हल्ले करण्यास सुरुवात केली. हा हल्ला इस्रायल-पॅलेस्टाईन संघर्षाचा सर्वात गंभीर अध्याय मानला जात आहे. हा तोच Hamas आहे, ज्याच्या हल्ल्यानंतर इस्रायल संतप्त झाला आहे आणि युद्धाची घोषणा केली आहे आणि शत्रूंना धडा शिकवणार असल्याचे इस्रायलचे राष्ट्रपतींनी म्हटले आहे.
Hamasचा इतिहास काय आहे?
हमास, किंवा इस्लामिक प्रतिकार चळवळ (हरकत अल-मुकावामा अल-इस्लामिया किंवा इस्लामिक प्रतिकार चळवळ) Harakat al-Muqawama al-Islamiya किंवा Islamic Resistance Movement ची स्थापना 1987 मध्ये पॅलेस्टाईन इंतिफादा उठावादरम्यान झाली. त्याला इराणने पाठिंबा दिला होता आणि त्याची विचारधारा मुस्लिम ब्रदरहूडच्या इस्लामिक विचारसरणीशी जुळली होती. मुस्लिम ब्रदरहूडची स्थापना 1920 च्या दशकात इजिप्तमध्ये झाली. हमासची स्थापना शेख अहमद यासीन यांनी केली होती. वयाच्या १२व्या वर्षापासून ते व्हीलचेअरवर होते. 1987 मध्ये त्यांनी इस्रायलविरुद्ध पहिला इंतिफादा जाहीर केला. इंतिफादाला “बंडखोर” किंवा “विद्रोह” असे संबोधले जाते. 1988 मध्ये हमासने पॅलेस्टाईनच्या मुक्तीसाठी स्थापन केल्याचे सांगितले. हमासची सशस्त्र शाखा 1992 मध्ये स्थापन झाली. 1993 ते 2005 पर्यंत हमासने इस्रायलमध्ये अनेक आत्मघाती हल्ले केले.
पॅलेस्टाईनच्या गाझा पट्टीवर 2007 पासून हमासचे नियंत्रण आहे
2007 पासून पॅलेस्टाईनच्या गाझा पट्टीवर हमासची सत्ता आहे. त्यावेळी हमासने गृहयुद्धात वेस्ट बँकमध्ये सत्तेवर असलेले आणि पॅलेस्टाईन लिबरेशन ऑर्गनायझेशनचे (PLO) अध्यक्ष महमूद अब्बास यांच्या सेनानींचा पराभव केला होता. 2006 मध्ये पॅलेस्टिनी संसदीय निवडणुका जिंकल्यानंतर हमासने गाझा क्षेत्राचा ताबा घेतला. गेल्या निवडणुका त्याच वेळी झाल्या. त्यादरम्यान हमासने अब्बासवर स्वतःविरुद्ध कट रचल्याचा आरोप केला होता. दुसरीकडे, अब्बास यांनी हमासने गाझा ताब्यात घेतल्याचे वर्णन बंड असे केले होते.
हमासने यापूर्वीही इस्रायलवर रॉकेट आणि हवाई हल्ले केले आहेत.
हमास आणि इस्रायलमध्ये अनेक संघर्ष झाले आहेत. गाझा भागातून इस्रायलवर वारंवार रॉकेट आणि हवाई हल्ले होत आहेत. हमासने इस्रायल राज्याला मान्यता देण्यास नकार दिला आहे. 1990 च्या दशकाच्या मध्यात इस्रायल आणि PLO यांच्यात झालेल्या ओस्लो शांतता करारालाही त्यांनी हिंसक विरोध केला आहे. हमासची इज्ज अल-दिन अल-कासम ब्रिगेड नावाची सशस्त्र शाखा आहे. तो इस्रायलमध्ये बंदूकधारी आणि आत्मघाती हल्लेखोर पाठवतो. हमास आपल्या सशस्त्र कारवायांचे वर्णन सूड म्हणून करते.
हमासने इस्रायलचा नाश करण्याचे आवाहन केले होते
1988 मध्ये हमासच्या संस्थापक चार्टरमध्ये इस्रायलचा नाश करण्याचे आवाहन करण्यात आले होते. त्याचे सैनिक इस्रायलचा नाश करण्याची शपथ घेतात. तथापि, हमासच्या नेत्यांनी 1967 च्या युद्धात इस्रायलने ताब्यात घेतलेल्या सर्व पॅलेस्टिनी भूभागावर व्यवहार्य पॅलेस्टिनी राज्याच्या बदल्यात इस्रायलशी दीर्घकालीन युद्धविराम किंवा अरबी भाषेत हुडना देखील वारंवार देऊ केला आहे. दुसरीकडे, इस्रायल याला फसवणूक मानत आहे. इस्रायलशिवाय अमेरिका, युरोपियन युनियन, कॅनडा, इजिप्त आणि जपान हे देश हमासला दहशतवादी संघटना मानतात. दुसरीकडे, ब्राझील, चीन, इजिप्त, इराण, नॉर्वे, कतार, रशिया, सीरिया आणि तुर्की याला दहशतवादी संघटना मानत नाहीत.
हमासचे समर्थक मध्यपूर्वेतील अनेक देशांमध्ये पसरले
हमास देखील प्रादेशिक युतीचा भाग आहे ज्यात इराण, सीरिया आणि लेबनॉन-आधारित शिया इस्लामी गट हिजबुल्ला यांचा समावेश आहे. संपूर्ण मध्यपूर्व आणि इस्रायलमध्ये या संघटनेचा अमेरिकेच्या धोरणाला मोठा विरोध आहे. हमासचा तळ आणि ताकद गाझा प्रदेशात असली तरी पॅलेस्टिनी प्रदेशातही त्याचे समर्थक आहेत. त्याचे नेते कतारसह मध्य पूर्वेतील अनेक देशांमध्ये पसरलेले आहेत.
