दिल्ली विद्यापीठ 2022-23 या सत्रापासून भावनिक बुद्धिमत्ता, आर्ट ऑफ हॅपीनेस आणि इंडियन फिक्शन यासारखे मूल्यवर्धित अभ्यासक्रम सुरू करणार आहे. हे अभ्यासक्रम अंडरग्रेजुएट करिक्युलम फ्रेमवर्क-2022 (UGCF) अंतर्गत सुरू केले जातील. नुकत्याच झालेल्या DU शैक्षणिक परिषदेच्या बैठकीत, गंभीर विचार विकसित करण्याच्या उद्देशाने 24 समान अभ्यासक्रम सुरू करण्याच्या प्रस्तावाला मंजुरी देण्यात आली आहे. हे प्रकरण आता विद्यापीठाची सर्वोच्च निर्णय घेणारी संस्था, कार्यकारी परिषदेकडे पाठवले जाईल. विद्यार्थी प्रत्येक सेमिस्टरमध्ये असे एक किंवा अधिक अभ्यासक्रम घेऊ शकतात.
कोणते अभ्यासक्रम उपलब्ध असतील?
यातील काही अभ्यासक्रम म्हणजे भावनिक बुद्धिमत्ता, आनंदी राहण्याची कला, आर्थिक साहित्य आणि नीतिशास्त्र, वैदिक गणित आणि भारतीय परंपरा प्रणालीची मूल्ये. प्राध्यापक निरंजन कुमार यांच्या अध्यक्षतेखालील मूल्यवर्धन अभ्यासक्रम समितीने हे अभ्यासक्रम तयार केले आहेत. राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण 2022 लक्षात घेऊन या अभ्यासक्रमांची रचना करण्यात आली आहे. यात गंभीर विचार, करुणा, सांघिक कार्य, वैज्ञानिक स्वभाव, भारतीय ज्ञान प्रणाली, नैतिक, सांस्कृतिक आणि घटनात्मक मूल्ये आणि सर्जनशील लेखन असे विविध घटक आहेत.
फिट इंडिया आणि स्वच्छ भारत द्वारे प्रेरित कोर्स
फिट इंडिया आणि स्वच्छ भारत यांसारख्या पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी सुरू केलेल्या प्रमुख मोहिमांपासून अनेक अभ्यासक्रम प्रेरित आहेत. आनंदी राहण्याची कला अंतर्गत, विद्यार्थ्यांना तणावाचा सामना कसा करावा, आनंदाचा शारीरिक आणि हार्मोनल आधार, आनंदाचे घटक आणि आत्म-प्राप्तीसाठी परस्पर संबंध कसे शिकवले जातील. हा दोन क्रेडिट कोर्स असेल. विद्यार्थ्यांना इंग्रजीतील भारतीय कल्पनेची ओळख करून देण्यासाठी आणि कादंबर्यांचे त्यांच्या स्वतःच्या जीवन परिस्थितीच्या संदर्भात विश्लेषण करण्यासाठी विद्यापीठ एक कोर्स देखील सुरू करेल.
या कोर्सद्वारे, विद्यार्थी भारतीय कल्पित कथांद्वारे भारतीय नीतिमत्ता आणि मूल्ये समजून घेतील, काल्पनिक कथांद्वारे सर्जनशील विचार विकसित करतील आणि सामाजिक आणि सांस्कृतिक बदल घडवून आणण्यासाठी कल्पनाशक्तीची क्षमता ओळखतील. तथापि, अनेक विद्यापीठ शिक्षकांचा असा विश्वास आहे की अंडरग्रेजुएट करिक्युलम फ्रेमवर्क (UGCF) अंतर्गत मूल्यवर्धित अभ्यासक्रम “गंभीर विचारांना परावृत्त” करतील. 3 ऑगस्टच्या बैठकीदरम्यान सात शैक्षणिक परिषदेच्या सदस्यांनी एक असहमत नोट जारी केली. सर्व विषयांच्या शिक्षकांचा सहभाग वगळण्यात आल्याचे त्यांनी सांगितले. त्यामुळे अनेक विषयांना प्रतिनिधित्व मिळालेले नाही.