Cricket World Cup : आजपासून विश्वचषकाला सुरुवात होत आहे. अहमदाबादच्या नरेंद्र मोदी स्टेडियमवर 5 ऑक्टोबरला विद्यमान जगज्जेता इंग्लंड आणि उपविजेता न्यूझीलंड यांच्यातील सामन्याने या स्पर्धेला सुरुवात होईल. राऊंड रॉबिन टप्प्यात 45 सामने खेळवले जातील, तर तीन सामने बाद फेरीत असतील. म्हणजेच एकूण 48 सामने खेळवले जातील. स्पर्धेचा अंतिम सामना 19 नोव्हेंबर रोजी होणार आहे. एकदिवसीय विश्वचषक स्पर्धेची ही 13 वी आवृत्ती आहे.
किती संघ सहभागी होत आहेत आणि एकूण किती सामने होतील?
गेल्या एकदिवसीय विश्वचषकाप्रमाणे यावेळीही १० संघ सहभागी होत आहेत. यजमान भारताशिवाय, गतविजेता इंग्लंड, उपविजेता न्यूझीलंड, ऑस्ट्रेलिया, पाकिस्तान, दक्षिण आफ्रिका, श्रीलंका, अफगाणिस्तान, बांगलादेश आणि नेदरलँड्सही या स्पर्धेत खेळताना दिसणार आहेत. पात्रता फेरी पार करून श्रीलंका आणि नेदरलँड्सने अंतिम-10 मध्ये प्रवेश केला आहे. दोन वेळचा विश्वविजेता संघ वेस्ट इंडिजला पहिल्यांदाच पात्रता मिळवता आली नाही. 2019 च्या विश्वचषकाप्रमाणे, सर्व 10 संघ राऊंड-रॉबिन स्वरूपात एकमेकांसमोर उभे ठाकतील. एक संघ राऊंड रॉबिन पद्धतीने एकूण नऊ सामने खेळेल. म्हणजेच साखळी टप्प्यात एकूण 45 सामने होतील. यानंतर दोन उपांत्य फेरीचे सामने आणि एक अंतिम सामना खेळवला जाईल. साखळी फेरीतील 45 पैकी 39 सामने दिवस-रात्र, तर सहा सामने दिवसाचे असतील.
सामने कुठे खेळवले जातील?
या स्पर्धेतील 48 सामने भारतातील 10 शहरांमध्ये खेळवले जाणार आहेत. हैदराबादमध्ये तीन सामने, उर्वरित नऊ शहरांमध्ये प्रत्येकी पाच सामने म्हणजे अहमदाबाद, धर्मशाला, दिल्ली, चेन्नई, लखनौ, पुणे, बेंगळुरू, मुंबई आणि कोलकाता. सराव सामन्यांसाठी हैदराबाद, तिरुअनंतपुरम आणि गुवाहाटी ही ठिकाणे निवडण्यात आली.
पहिला सामना कधी आणि कोणादरम्यान होईल?
अहमदाबादच्या नरेंद्र मोदी स्टेडियमवर 5 ऑक्टोबरला (गुरुवार) इंग्लंड आणि न्यूझीलंड यांच्यात पहिला सामना होणार आहे. 12 नोव्हेंबरपर्यंत साखळी टप्प्यातील 45 सामने खेळवले जातील. भारत आणि नेदरलँड यांच्यातील अखेरचा साखळी सामना बेंगळुरू येथे होणार आहे.
भारताचे वेळापत्रक काय आहे?
भारतीय संघ विश्वचषकातील पहिला सामना ८ ऑक्टोबरला ऑस्ट्रेलियाविरुद्ध खेळणार आहे. हा सामना चेन्नईच्या एमए चिदंबरम स्टेडियमवर होणार आहे. त्याचबरोबर भारताचा पाकिस्तानसोबतचा सामना अहमदाबादच्या नरेंद्र मोदी स्टेडियमवर होणार आहे. ऑस्ट्रेलियानंतर भारतीय संघ अफगाणिस्तान, पाकिस्तान, बांगलादेश, न्यूझीलंड, इंग्लंड, श्रीलंका, दक्षिण आफ्रिका आणि शेवटचा गट सामना नेदरलँडशी खेळणार आहे.
सेमीफायनलसाठी भारत-पाकिस्तान नियम
पहिला सेमीफायनल 15 नोव्हेंबरला मुंबईत तर दुसरा सेमीफायनल 16 नोव्हेंबरला कोलकात्यात खेळवला जाईल. जर भारतीय संघ उपांत्य फेरीत पोहोचला तर त्याचा सामना मुंबईत होईल. त्याचवेळी पाकिस्तानचा संघ उपांत्य फेरी गाठण्यात यशस्वी ठरला तर तो कोलकात्यात खेळेल. जर भारत आणि पाकिस्तान उपांत्य फेरीत भिडले तर टीम इंडियालाही कोलकात्यातच खेळावे लागेल. आयसीसीने वेळापत्रक जाहीर करताना हा नियम ठरवला होता.
संघ उपांत्य फेरीसाठी कसे पात्र ठरतील?
राउंड रॉबिन प्रकारात सामना जिंकल्यास संघांना दोन गुण मिळतील. गुणतालिकेत अव्वल चार संघ उपांत्य फेरीसाठी पात्र ठरतील. उपांत्य फेरीतील विजेत्या संघांमध्ये 19 नोव्हेंबरला अहमदाबादमध्ये अंतिम सामना होणार आहे.
पावसामुळे सामना रद्द झाल्यास काय होईल?
राऊंड रॉबिन स्टेजमध्ये पावसामुळे किंवा इतर कोणत्याही कारणामुळे सामना रद्द झाल्यास, दोन्ही संघांना प्रत्येकी एक गुण मिळेल. त्याच वेळी, उपांत्य फेरी आणि अंतिम फेरी रद्द झाल्यास राखीव दिवसाची व्यवस्था करण्यात आली आहे. जिथे हा सामना पावसामुळे थांबवला जाईल, त्याच ठिकाणाहून राखीव दिवशी समान गुणांसह खेळ सुरू होईल.
राखीव दिवशीही खेळ खेळता झाला नाही तर काय होईल?
उपांत्य फेरीत, काही कारणास्तव राखीव दिवशीही सामना होऊ शकला नाही, तर साखळी फेरीत गुणतालिकेत सुधारणा करणारा संघ अंतिम फेरीसाठी पात्र ठरेल. त्याचवेळी, जर अंतिम सामना पावसामुळे किंवा इतर कोणत्याही कारणामुळे राखीव दिवशी पूर्ण होऊ शकला नाही, तर दोन्ही संघांना संयुक्त विजेता मानले जाईल आणि विजेत्याची ट्रॉफी वाटली जाईल.
उपांत्य फेरीत पोहोचण्यासाठी संघांना किती गुणांची आवश्यकता आहे?
2019 एकदिवसीय विश्वचषक स्पर्धेत, ऑस्ट्रेलिया आणि भारताने प्रत्येकी सर्वाधिक सात सामने जिंकले होते. त्यानंतर भारतीय संघ 15 गुणांसह गुणतालिकेत अव्वल स्थानावर होता. टीम इंडियाचा एका सामन्यात पराभव झाला तर एक सामना अनिर्णित राहिला. ऑस्ट्रेलियाने सात सामने जिंकले आणि दोन सामने गमावले. कांगारू गुणतालिकेत दुसऱ्या स्थानावर आहे. दोघांनी उपांत्य फेरी गाठली होती. यावेळीही सात विजयांमुळे संघाचे अव्वल चारमधील स्थान जवळपास निश्चित होईल. जर संघांनी यापेक्षा कमी सामने जिंकले तर त्यांना त्यांच्या निव्वळ धावगतीवर अवलंबून राहावे लागेल. 2019 मध्ये इंग्लंड 12 गुणांसह तिसऱ्या स्थानावर आहे. त्याच वेळी न्यूझीलंड आणि पाकिस्तानचे प्रत्येकी 11 गुण होते, परंतु चांगल्या धावगतीमुळे न्यूझीलंड उपांत्य फेरीसाठी पात्र ठरले होते.
दोन संघांचे गुण आणि निव्वळ धावगती दोन्ही समान असल्यास कोण पात्र ठरेल?
उदाहरणार्थ, भारत आणि पाकिस्तान या दोन्ही संघांचे 12-12 गुण आहेत आणि त्यांचा निव्वळ धावगतीही समान आहे असे गृहीत धरू. या स्थितीत साखळी टप्प्यातील दोघांमधील सामना जिंकणारा संघ उपांत्य फेरीसाठी पात्र ठरेल. दोन्ही संघांमधील साखळी सामना रद्द झाल्यास भारतीय संघ पात्र ठरेल. कारण आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषद (ICC) सुपर लीग टेबलमध्ये भारत सहाव्या आणि पाकिस्तान सातव्या क्रमांकावर आहे. दोन्ही संघ सुपर-लीगच्या गुणतालिकेत या स्थानांवर होते. म्हणजेच सुपर लीगच्या गुणतालिकेचाही वापर केला जाईल.
सामना बरोबरीत सुटला तर काय होईल?
साखळी किंवा बाद फेरीत सामना बरोबरीत राहिल्यास, विजेता ठरवण्यासाठी सुपर ओव्हरचा वापर केला जाईल. सामना संपल्यानंतर काही मिनिटांनी सुपर ओव्हर सुरू होईल. सामन्यादरम्यान नंतर फलंदाजी करणाऱ्या संघाला सुपर ओव्हरमध्ये प्रथम फलंदाजी करण्याची संधी मिळते. सुपर ओव्हरमध्ये दोन्ही संघ प्रत्येकी एक षटक खेळतील. यामध्ये गोलंदाजी संघातील फक्त एक गोलंदाज सहा चेंडू टाकतो आणि फलंदाजी करणाऱ्या संघातील फक्त तीन फलंदाज खेळायला येऊ शकतात. सुपर ओव्हरमध्ये जास्त धावा करून जिंकणारा संघ विजेता मानला जातो.
सुपर ओव्हर देखील टाय झाल्यास काय होईल?
सुपर ओव्हर जरी टाय झाली तरी विजेत्याचा निर्णय होईपर्यंत फक्त सुपर ओव्हर खेळवली जातील. पावसामुळे सुपर ओव्हर मध्येच थांबवल्यास साखळी टप्प्यात दोन्ही संघांना प्रत्येकी एक गुण मिळेल. उपांत्य फेरीत गुणतालिकेत चांगली कामगिरी करणारा संघ विजेता मानला जाईल. त्याच वेळी, अंतिम फेरीत सुपर ओव्हर पूर्ण न झाल्यास दोन्ही संघ संयुक्त विजेते मानले जातील.
विजेत्याला किती पैसे मिळतील?
ICC ने स्पर्धेसाठी बक्षीस रक्कम 82.93 कोटी रुपये (US$10 दशलक्ष) ठेवली आहे. विजेत्या संघाला 33.17 कोटी रुपये (चार दशलक्ष अमेरिकन डॉलर) मिळतील. अंतिम फेरीत पराभूत होणाऱ्या संघाला १६.५९ कोटी रुपये (दोन दशलक्ष अमेरिकन डॉलर) मिळतील. उपांत्य फेरीत पराभूत होणाऱ्या प्रत्येक संघाला ६.६५ कोटी रुपये मिळतील. लीग स्टेजमधून बाहेर पडलेल्या सहा संघांना प्रत्येकी 83.23 लाख रुपये मिळतील. त्याच वेळी, गटातील प्रत्येक सामना जिंकण्यासाठी, संघांना 33.29 लाख रुपये दिले जातील. याशिवाय, सामनावीर, सर्वोत्कृष्ट खेळाडू, सर्वोत्कृष्ट फलंदाज आणि सर्वोत्कृष्ट गोलंदाज असे पुरस्कार जिंकणाऱ्या खेळाडूंना स्वतंत्र पारितोषिक रक्कम दिली जाईल. येथे पूर्ण बातमी वाचा
