Covishield | लस निर्माता AstraZeneca ने ब्रिटीश न्यायालयात प्रथमच कबूल केले आहे की त्यांच्या कोविड-19 लसीमुळे TTS सारखे दुर्मिळ दुष्परिणाम होऊ शकतात. TTS म्हणजेच थ्रोम्बोसाइटोपेनिया सिंड्रोममुळे शरीरात रक्त गोठते. यामुळे ग्रस्त व्यक्तीला स्ट्रोक, हार्ट फेल्युअर इत्यादी गंभीर समस्या उद्भवू शकतात.
ब्रिटीश उच्च न्यायालयात सादर केलेल्या कागदपत्रांमध्ये, AstraZeneca ने दुष्परिणाम मान्य केले आहेत. मात्र, या लसीमुळे होणारे दुष्परिणाम मान्य करूनही कंपनी या लसीमुळे होणाऱ्या आजारांच्या किंवा दुष्परिणामांच्या दाव्याला विरोध करत आहे. ही बातमी भारतासाठीही खूप महत्त्वाची आहे, कारण कोविड-19 च्या प्रसारादरम्यान याच ऑक्सफर्ड-ॲस्ट्रोजेनेका लसचा वापर कोविशील्डच्या नावाखाली येथे मोठ्या प्रमाणावर करण्यात आला होता.
भारतीय कंपनी सीरम इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडियाने AstraZeneca कडून मिळालेल्या परवान्याअंतर्गत ही लस देशात तयार केली आणि ती केवळ भारताच्या कोविड लसीकरण मोहिमेत वापरली गेली नाही तर जगातील अनेक देशांमध्ये निर्यातही झाली. Covishield व्यतिरिक्त, ही लस अनेक देशांमध्ये Vaxjaveria या ब्रँड नावाने विकली गेली. AstraZeneca विरुद्ध हा खटला जेमी स्कॉट यांनी दाखल केला आहे, ज्यांना ही लस घेतल्यावर मेंदूला नुकसान झाले आहे. या लसीच्या दुष्परिणामांची अनेक कुटुंबांनी न्यायालयात तक्रारही केली होती.
कंपनीकडून नुकसान भरपाईची मागणी
कोर्टात पोहोचलेल्या तक्रारदारांनी कंपनीकडून शरीराला झालेल्या नुकसानीची भरपाई देण्याची मागणी केली आहे. विशेष म्हणजे सुरक्षेच्या कारणास्तव ब्रिटनने आता या लसीवर बंदी घातली आहे. कंपनीच्या या मान्यतेनंतर नुकसानभरपाईची मागणी करणाऱ्यांची संख्याही वाढू शकते.
#BREAKING: AstraZeneca admits its COVID vaccine can cause rare side effect#AstraZeneca has admitted in a UK court that its #COVID vaccine, #Covishield, can cause rare side effects such as blood clots.@Aditi14Bhardwaj | @anchoramitaw pic.twitter.com/0LrsVoLlY9
— TIMES NOW (@TimesNow) April 30, 2024
भारतातही खटले सुरू होऊ शकतात
भारतात कोविड नंतर, अशा मृत्यूंची संख्या लक्षणीय वाढली होती ज्याचे कारण स्पष्टपणे माहित नव्हते. यापैकी बहुतेकांचा संबंध कोणत्या ना कोणत्या शारीरिक समस्यांशी होता आणि कोविड लसीच्या दुष्परिणामांमुळे असे घडू शकते यावर सरकार आणि आरोग्य जगाचा कधीच विश्वास बसला नाही. आता कंपनीच्या या मान्यतेनंतर भारतातही खटल्यांची फेरी सुरू होण्याची शक्यता आहे.
काही लसींमुळे रक्त गोठण्याचा आजार होऊ शकतो
वैद्यकीय तज्ज्ञ डॉ. राजीव जयदेवन यांनी सांगितले की, काही लसींच्या वापरानंतर क्वचित प्रसंगी थ्रोम्बोसिस थ्रोम्बोसाइटोपेनिया सिंड्रोम (TTS) होऊ शकतो. फार्मास्युटिकल कंपनी AstraZeneca ने कोर्टासमोर कबूल केल्यावर त्यांचे विधान आले आहे की त्यांनी विकसित केलेल्या कोविड लसी, Covishield आणि Vaxzeveria, काही प्रकरणांमध्ये TTS होऊ शकतात.
टीटीएस हा मेंदूच्या किंवा इतर अंतर्गत अवयवांच्या रक्तवाहिन्यांमध्ये गुठळ्या तयार होणे आणि प्लेटलेटची संख्या कमी होण्याशी संबंधित आहे. AstraZeneca ने ऑक्सफर्ड विद्यापीठासह अँटी-कोविड लस विकसित केली. बऱ्याच ब्रिटीश मीडिया रिपोर्ट्समध्ये कंपनीच्या लसीमुळे गंभीर आजार आणि मृत्यू होत असल्याचा आरोप करण्यात आला आहे. अनेक नामांकित नियतकालिकांमध्ये या प्रकारचे अहवाल प्रसिद्ध झाले आहेत. केरळमधील नॅशनल इंडियन मेडिकल असोसिएशन (IMA) कोविड टास्क फोर्सचे सह-अध्यक्ष जयदेवन म्हणाले की कोविड लसींनी अनेक मृत्यू टाळण्यास मदत केली असली तरी दुष्परिणाम नाकारता येत नाहीत. एजन्सी
क्वचितच अशा परिस्थिती विकसित होतात: WHO
तथापि, एडिनोव्हायरस वेक्टर लसींबाबत डब्ल्यूएचओने म्हटले आहे की अशी परिस्थिती क्वचितच विकसित होते. सीरम इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडियाने Covishield नावाची अँटी-कोविड-19 लस तयार केली, परंतु mRNA प्लॅटफॉर्मचा वापर केला नाही. हे व्हायरल वेक्टर प्लॅटफॉर्म वापरून तयार केले गेले आहे. ही लस मानवी पेशींमध्ये COVID-19 स्पाइक प्रोटीन वाहून नेण्यास सक्षम बनवण्यासाठी सुधारित चिंपांझी एडेनोव्हायरस वापरते.