Bharat Ratna : केंद्र सरकारने माजी पंतप्रधान चौधरी चरण सिंग आणि पीव्ही नरसिंह राव यांना ‘भारतरत्न’ हा सर्वोच्च नागरी सन्मान देण्याची घोषणा केली आहे. शास्त्रज्ञ एमएस स्वामीनाथन यांनाही भारतरत्न जाहीर करण्यात आला आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी ‘एक्स’वर याची घोषणा केली. पंतप्रधान मोदींनी एकापाठोपाठ तीन ट्विटमध्ये तीन सेलिब्रिटींबद्दल लिहिले आणि त्यांना पुरस्कार जाहीर केला.
यापूर्वी हा सन्मान बिहारचे माजी मुख्यमंत्री कर्पुरी ठाकूर आणि देशाचे माजी उपपंतप्रधान लालकृष्ण अडवानी यांना देण्याची घोषणाही करण्यात आली आहे. अडवाणी वगळता इतर चारही व्यक्तिमत्त्वांना हा सन्मान मरणोत्तर देण्यात येणार आहे.
चौधरी चरणसिंग यांना भारतरत्न देण्याबाबत पंतप्रधानांचे ट्विट
ते म्हणाले की, देशाचे माजी पंतप्रधान चौधरी चरणसिंग यांना भारतरत्न देऊन सन्मानित करण्यात येत आहे हे आमच्या सरकारचे भाग्य आहे. हा सन्मान त्यांनी देशासाठी दिलेल्या अतुलनीय योगदानाला समर्पित आहे. त्यांनी आपले संपूर्ण आयुष्य शेतकऱ्यांच्या हक्कासाठी आणि त्यांच्या कल्याणासाठी समर्पित केले होते. उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री असोत वा देशाचे गृहमंत्री आणि आमदार म्हणूनही त्यांनी राष्ट्र उभारणीला नेहमीच गती दिली. आणीबाणीच्या विरोधातही ते ठामपणे उभे राहिले. त्यांचे आमच्या शेतकरी बंधू-भगिनींप्रती असलेले समर्पण आणि आणीबाणीच्या काळात लोकशाहीप्रती असलेली त्यांची बांधिलकी संपूर्ण देशाला प्रेरणादायी आहे.
डॉ. एमएस स्वामीनाथन यांना भारतरत्न देण्यासंदर्भात पंतप्रधानांचे ट्विट
पीएम मोदींनी लिहिले की, ‘भारत सरकार डॉ. एमएस स्वामीनाथन यांना कृषी आणि शेतकरी कल्याणातील उल्लेखनीय योगदानासाठी भारतरत्न देऊन सन्मानित करत आहे, ही अतिशय आनंदाची बाब आहे. त्यांनी आव्हानात्मक काळात भारताला कृषी क्षेत्रात स्वावलंबी होण्यासाठी मदत करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली आणि भारतीय शेतीच्या आधुनिकीकरणासाठी उत्कृष्ट प्रयत्न केले. त्यांच्या अमूल्य कार्याची आम्हालाही ओळख आहे. डॉ. स्वामीनाथन यांच्या दूरदर्शी नेतृत्वाने केवळ भारतीय शेतीचाच कायापालट केला नाही, तर देशाची अन्न सुरक्षा आणि समृद्धीही सुनिश्चित केली. ते मला जवळून ओळखत असे आणि मी नेहमी त्याच्या अंतर्दृष्टी आणि इनपुटची कदर केली.
माजी पंतप्रधान पीव्ही नरसिंह राव यांना भारतरत्न देण्यासंदर्भात पंतप्रधानांचे ट्विट
पीएम मोदींनी लिहिले की, ‘माजी पंतप्रधान पीव्ही नरसिंह राव यांना भारतरत्नने सन्मानित करण्यात येणार असल्याची माहिती देताना आनंद होत आहे. एक प्रतिष्ठित विद्वान आणि राजकारणी म्हणून नरसिंह राव यांनी देशाची मोठ्या प्रमाणावर सेवा केली. आंध्र प्रदेशचे मुख्यमंत्री, केंद्रीय मंत्री आणि अनेक वर्षे संसद व विधानसभा सदस्य या नात्याने त्यांनी केलेल्या कामामुळे ते आजही स्मरणात आहेत. भारताला आर्थिकदृष्ट्या प्रगत बनवण्यात आणि देशाच्या समृद्धी आणि विकासाचा भक्कम पाया रचण्यात त्यांचे दूरदर्शी नेतृत्व महत्त्वपूर्ण ठरले.’
ते म्हणाले की नरसिंह राव यांच्या पंतप्रधानपदाच्या कार्यकाळाने भारताला जागतिक बाजारपेठेसाठी खुले केले, ज्यामुळे आर्थिक विकासाचे नवीन पर्व सुरू झाले. भारताच्या परराष्ट्र धोरण, भाषा आणि शिक्षण क्षेत्रातील त्यांच्या योगदानाव्यतिरिक्त, त्यांना एक नेता म्हणून स्मरणात ठेवले जाते ज्याने केवळ महत्त्वपूर्ण बदलांद्वारे भारताचे नेतृत्व केले नाही तर त्याचा सांस्कृतिक आणि बौद्धिक वारसा देखील समृद्ध केला.
आतापर्यंत 53 जणांना सन्मानित करण्यात आले आहे
सुमारे 68 वर्षांपूर्वी सुरू झालेल्या या सर्वोच्च सन्मानाने आतापर्यंत 53 सेलिब्रिटींना सन्मानित करण्यात आले आहे. स्वतंत्र भारताचे पहिले गव्हर्नर जनरल चक्रवर्ती राज गोपालाचारी, शास्त्रज्ञ चंद्रशेखर वेंकटरामन आणि सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांना 1954 मध्ये हे प्रथम देण्यात आले होते.
मोदी सरकारच्या जवळपास 10 वर्षांच्या कार्यकाळात, आतापर्यंत 10 व्यक्तींना सर्वोच्च सन्मान देण्यात आले आहे, ज्यामध्ये यावर्षी कर्पूरी ठाकूरसह पाच नावांची घोषणा करण्यात आली आहे. दिवंगत प्रणव मुखर्जी, भूपेन हजारिका आणि नानाजी देशमुख यांच्या आधी मोदी सरकारच्या पहिल्या कार्यकाळात 2015 मध्ये माजी पंतप्रधान अटलबिहारी वाजपेयी आणि पंडित मदन मोहन मालवीय यांना हा सर्वोच्च सन्मान देण्यात आला होता. चार वर्षांनंतर, गेल्या लोकसभा निवडणुकीनंतर काही महिन्यांनी तीन व्यक्तिमत्त्वांना सर्वोच्च सन्मान देण्याची घोषणा करण्यात आली.