Gold Price : यंदाच्या दिवाळीत सोन्य्याच्या भावात विक्रमी वाढ होणार असल्याचे काही तज्ञांचे मत आहे. साधारणत: सण-उत्सवांमध्ये सोने महाग होते, मात्र यावेळी देशांतर्गत बाजारात सणासुदीमुळे नाही तर तुर्कस्तान आणि चीनमुळे सोने विक्रमी उच्चांक गाठू शकते. खरं तर, भारताला सोन्याचा पुरवठा करणाऱ्या तीन विदेशी बँकांनी पुरवठा कमी केला आहे आणि अधिक नफा मिळवण्यासाठी त्या तुर्कस्तान आणि चीनला सोने विकत आहेत. जगभरातील आर्थिक मंदीच्या भीतीने आधीच सोन्याचे भाव वाढत असल्याचे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. पण पुरवठा कमी झाल्यामुळे भारतात त्याची किंमत झपाट्याने वाढण्याची शक्यता आहे.
सोन्यावर तीन विदेशी बँकांचे वर्चस्व आहे
रॉयटर्सच्या अहवालानुसार, भारतात सोन्याचा सर्वाधिक पुरवठा जेपी मॉर्गन, स्टँडर्ड चार्टर्ड आणि आयसीबीसी स्टँडर्डकडून होतो. या बँका दरवर्षी सणासुदीच्या आधी सोन्याच्या खाणीतून मोठ्या प्रमाणात सोने खरेदी करतात आणि त्यांच्याकडे ठेवतात.
त्यानंतर जगभरातील देशांमध्ये सोन्याची विक्री होते. मात्र यावेळी हे सोने भारतापेक्षा चीन आणि तुर्कस्तानसारख्या देशांना जास्त पुरवले जात आहे. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, सध्या या बँकांच्या चेस्टमध्ये एकूण गरजेच्या तुलनेत केवळ 10 टक्केच सोने ठेवण्यात आले आहे.
चीन-तुर्कीमध्ये आयात वाढली, भारतात घट झाली
सध्या तुर्कीमध्ये महागाईने उच्चांक गाठल्याचे बाजारातील तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. हे पाहता लोक आपल्या देशाच्या चलनावर अवलंबून न राहता मोठ्या प्रमाणात सोने खरेदी करत आहेत. त्यामुळे तेथील सोन्याची मागणी अनेक पटींनी वाढली आहे. आकडेवारीनुसार, सप्टेंबरमध्ये तुर्कीची सोन्याची आयात 543 टक्के आणि चीनची 40 टक्क्यांनी वाढली आहे. त्याच वेळी, याच कालावधीत भारताच्या सोन्याच्या आयातीत 30 टक्क्यांनी घट झाली आहे.
भारतात कमी नफा होण्याची कारणे
अहवालानुसार, तुर्कीमध्ये सोन्याची विक्री केल्यास प्रति औंस $80 चा प्रीमियम मिळत आहे, म्हणजेच बाजारभावापेक्षा जास्त नफा मिळत आहे. त्याच वेळी, चीनमध्ये $20-45 प्रति औंसचा प्रीमियम उपलब्ध आहे. भारतात गेल्या वर्षी, बँकांना आंतरराष्ट्रीय बेंचमार्कपेक्षा सुमारे $4 प्रति औंसने प्रीमियम मिळत होता, जो सध्या एक ते दोन डॉलर प्रति औंसवर आला आहे. अशा पुरवठादार बँकांना भारतापेक्षा चीन आणि तुर्कीला सोने विकणे अधिक फायदेशीर वाटत आहे.
तज्ञ काय म्हणतात
मंदीच्या भीतीने जगातील चलने डॉलरच्या तुलनेत झपाट्याने घसरत आहेत. अशा परिस्थितीत गुंतवणूकदार सोन्यात गुंतवणूक करण्यास प्राधान्य देत आहेत, त्यामुळे त्याचे भाव वाढत आहेत. पण तुर्कस्तानमध्ये परिस्थिती अधिक वाईट आहे, जिथे लोकांचा त्यांच्या चलनावरील विश्वास कमी होत आहे आणि ते सोने खरेदी करत आहेत. आगामी काळात किमतीत चढ-उतार झाल्यानंतरही दिवाळीपर्यंत सोन्याने 52 हजार रुपये प्रति 10 ग्रॅमची पातळी ओलांडणार असल्याचे तज्ञांचे म्हणणे आहे.
सध्याची किंमत काय आहे
दिल्ली सराफा बाजारात मंगळवारी सोन्याचा भाव 980 रुपयांनी वाढून 51,718 रुपये प्रति 10 ग्रॅम झाला. दुसरीकडे, आंतरराष्ट्रीय बाजारात सोने 1,710 डॉलर प्रति औंसवर राहिले.
