26/11 Attacks : आज देश 26/11 च्या दहशतवादी हल्ल्यात शहीद झालेले जवान आणि शहीद झालेल्या जवानांचे स्मरण करत आहे. बरोबर 15 वर्षांपूर्वी झालेला मुंबई हल्ला हा भारतीय इतिहासातील काळा दिवस आहे जो कोणीही विसरू शकत नाही. या दहशतवादी हल्ल्यात 160 हून अधिक लोकांचा मृत्यू झाला होता आणि 300 हून अधिक जण जखमी झाले होते.
हिवाळ्याच्या रात्रीची शांतता किंकाळ्यात बदलली
तारीख होती २६ नोव्हेंबर २००८ आणि वेळ संध्याकाळची…मायानगरी मुंबईत रोज सारखी धावपळ सुरु होती. शहरातील परिस्थिती पूर्णपणे सामान्य होती. मुंबईकर बाजारपेठांमध्ये खरेदी करत होते. त्याचवेळी मरीन ड्राइव्हवर काही लोक नेहमीप्रमाणे समुद्रातून येणाऱ्या थंड वाऱ्याचा आनंद घेत होते. पण जसजसे शहर अंधारात उतरू लागले, तसतसे रस्त्यांवरील किंकाळ्या जोरात वाढत गेल्या.
दहशतवादी बोटीने मुंबईत आले
असा झाला हल्ला : हल्ल्याच्या तीन दिवस आधी म्हणजेच २३ नोव्हेंबरला हे दहशतवादी कराचीहून बोटीने मुंबईत घुसले. ते भारतीय बोटीने मुंबईत पोहोचले होते. ज्या भारतीय बोटीतून ते प्रवास करत होते ती दहशतवाद्यांनी ताब्यात घेतली होती आणि त्या बोटीतील चार भारतीयांची हत्या केली होती. रात्री आठ वाजण्याच्या सुमारास हे हल्लेखोर कुलाब्याजवळील कफ परेडच्या मासळी मार्केटमध्ये उतरले. तेथून त्यांनी चार गटात विभागले आणि टॅक्सी त्यांच्या गंतव्यस्थानी नेल्या.
छत्रपती शिवाजी टर्मिनस वर हल्याची माहिती
रात्री 9.30 वाजता छत्रपती शिवाजी टर्मिनस येथे गोळीबार झाल्याची बातमी पोलिसांना मिळाली. येथील रेल्वे स्थानकाच्या मुख्य हॉलमध्ये दोन हल्लेखोरांनी अंदाधुंद गोळीबार केल्याचे सांगण्यात आले. या हल्लेखोरांपैकी एक अजमल कसाब होता, त्याला आता फाशी देण्यात आली आहे. दोन्ही हल्लेखोरांनी एके 47 रायफलने 15 मिनिटे गोळीबार केला, ज्यात 52 लोक ठार झाले आणि 100 हून अधिक लोक जखमी झाले.
शहरातील महत्त्वाच्या ठिकाणी गोळीबार
दहशतवाद्यांचा हा गोळीबार केवळ शिवाजी टर्मिनलपुरता मर्यादित नव्हता. दक्षिण मुंबईतील लिओपोल्ड कॅफे देखील या दहशतवादी हल्ल्याचे लक्ष्य बनलेल्या काही ठिकाणांपैकी एक होते. हे मुंबईतील प्रसिद्ध रेस्टॉरंटपैकी एक आहे. लिओपोल्ड कॅफेमध्ये झालेल्या गोळीबारात अनेक परदेशींसह 10 जणांचा मृत्यू झाला होता तर अनेक जण जखमी झाले होते. 1871 पासून पाहुण्यांना सेवा देत असलेल्या लिओपोल्ड कॅफेच्या भिंतींवर गोळ्या लागल्या आणि हल्ल्याच्या खुणा उमटल्या.
रात्री 10.30 वाजता विलेपार्ले परिसरात टॅक्सीमध्ये बॉम्बस्फोट झाल्याची बातमी आली, त्यात चालक आणि प्रवासी ठार झाले. याच्या 15-20 मिनिटांपूर्वी बोरी बंदर येथून अशाच एका स्फोटाची बातमी आली होती, ज्यात टॅक्सी चालक आणि दोन प्रवाशांना आपला जीव गमवावा लागला होता. या हल्ल्यांमध्ये सुमारे 15 जण जखमीही झाले आहेत.
तीन मोठ्या हॉटेलमध्ये शेकडो लोकांना ओलीस ठेवले
दहशतीची ही कहाणी इथेच संपली नाही. २६/११ च्या तीन प्रमुख मोर्चांमध्ये मुंबईचे ताज हॉटेल, ओबेरॉय ट्रायडेंट हॉटेल आणि नरिमन हाऊस यांचा समावेश होता. जेव्हा हल्ला झाला तेव्हा ताजमध्ये 450 पाहुणे आणि ओबेरॉय येथे 380 पाहुणे उपस्थित होते.
हल्ल्याच्या दुसर्या दिवशी सकाळी, म्हणजे 27 नोव्हेंबर रोजी, ताज हॉटेलमधील सर्व ओलिसांची सुटका करण्यात आल्याची बातमी मिळाली, परंतु नंतर बातमी मिळाली की हल्लेखोरांनी अजूनही अनेक परदेशी लोकांसह काही ओलिस ठेवले आहेत. हल्ल्यादरम्यान दोन्ही हॉटेल्सना रॅपिड अॅक्शन फोर्स (RPF), मरीन कमांडो आणि नॅशनल सिक्युरिटी गार्ड (NSG) कमांडोनी वेढा घातला होता. लाइव्ह कव्हरेजमुळे दहशतवाद्यांना सुरक्षा दलांच्या प्रत्येक हालचालींची माहिती टीव्हीवर मिळत असल्याने त्यांना खूप मदत झाल्याचा दावा करण्यात आला.
गोळ्यांचा आवाज तीन दिवस गुंजत होता
सुरक्षा दल आणि दहशतवाद्यांमध्ये तीन दिवस चकमक सुरू होती. या काळात मुंबईत अनेक स्फोट, जाळपोळ, गोळीबार आणि बंधक बनले आणि भारतातीलच नव्हे तर जगभरातील लाखो लोकांच्या नजरा ताज, ओबेरॉय आणि नरिमन हाऊसवर खिळल्या.
या हल्ल्यात 160 हून अधिक लोकांना आपला जीव गमवावा लागला होता
29 नोव्हेंबरच्या सकाळपर्यंत नऊ हल्लेखोरांचा खात्मा करण्यात आला होता आणि एक हल्लेखोर अजमल कसाब पोलिसांच्या ताब्यात होता. परिस्थिती पूर्णपणे नियंत्रणात होती पण 160 हून अधिक लोकांना आपला जीव गमवावा लागला होता.
या हल्ल्यात प्रमुख सुरक्षा अधिकाऱ्यांसह 17 पोलिसांना वीरमरण आले.
तुकाराम ओंबळे – सहाय्यक उपनिरिक्षक, मुंबई पोलिस. यांनीच कसाबवर झडप घालून पकडून ठेवले व स्वतःचे प्राण गमावले.
हेमंत करकरे – मुंबई दहशतवाद विरोधी पथक मुख्याधिकारी
अशोक कामटे – ऍडिशनल पोलीस कमिशनर
विजय साळसकर – एनकाउंटर स्पेशालिस्ट
शशांक शिंदे – वरिष्ठ पोलीस निरिक्षक
मेजर संदीप उन्नीकृष्णन – एन.एस.जी. कमांडो अधिकारी
हवालदार चंदर – एन.एस.जी. कमांडो
हवालदार गजेंदर सिंह बिष्ट – एन.एस.जी. कमांडो
छत्रपती शिवाजी टर्मिनस येथे तीन रेल्वे कर्मचारी गोळीबाराला बळी पडले.
I still remember that night. I can never forgive those people responsible for that day 26/11
— Anu – Proud Indian (@ProudIndian2222) November 25, 2023
These terrorists didn't even leave hospitals that day.#MumbaiTerrorAttackpic.twitter.com/1og3k11zO6