World Cup 2023 : भारतीय संघ उपांत्य फेरीत पोहोचला आहे. भारताशिवाय आणखी दोन संघांचे अंतिम चारमध्ये स्थान निश्चित झाले आहे. यामध्ये दक्षिण आफ्रिका आणि ऑस्ट्रेलियाच्या संघांचा समावेश आहे. तथापि, विश्वचषकाच्या खेळाच्या परिस्थितीनुसार, साखळी फेरीदरम्यान प्रथम क्रमांकाचा संघ चौथ्या स्थानावर असलेल्या संघाशी खेळेल, तर दुसऱ्या क्रमांकाचा संघ तिसऱ्या स्थानावरील संघाशी खेळेल. भारताची साखळी फेरी अव्वल स्थानावर राहणे निश्चित आहे. त्याचबरोबर दुसऱ्या आणि तिसऱ्या स्थानासाठी ऑस्ट्रेलिया आणि दक्षिण आफ्रिका यांच्यात फेरबदल होऊ शकतो.
सध्या दक्षिण आफ्रिका संघ दुस-या तर ऑस्ट्रेलिया तिस-या स्थानावर आहे. चौथ्या क्रमांकाचा संघ अद्याप निश्चित झालेला नाही, मात्र न्यूझीलंडची पात्रता जवळपास निश्चित मानली जात आहे. न्यूझीलंडचे 10 गुण आहेत आणि निव्वळ रन रेट +0.743 आहे, जो पाकिस्तान आणि अफगाणिस्तानपेक्षा खूप जास्त आहे. पाकिस्तानला इंग्लंडविरुद्ध २८७+ धावांनी किंवा २८४ चेंडूंनी विजय मिळवावा लागेल, तर अफगाणिस्तानला ४३८+ धावांनी जिंकावे लागेल, जे जवळजवळ अशक्य आहे. म्हणजेच न्यूझीलंड उपांत्य फेरी गाठणार हे निश्चित मानले जात आहे.
2019 च्या विश्वचषकाचा बदला घेण्याची संधी मिळू शकते
अशा परिस्थितीत 2019 च्या विश्वचषकाचे दृश्य पुन्हा एकदा भारतीय चाहत्यांसमोर येऊ शकते. 2019 च्या विश्वचषकाच्या उपांत्य फेरीतही भारताचा सामना न्यूझीलंडशी झाला होता. त्यानंतर किवी संघाने विराट कोहलीच्या संघाचा पराभव केला होता. यावेळी रोहित शर्माला विराट कोहली आणि महेंद्रसिंग धोनीचा बदला घेण्याची संधी असेल. धोनीचा हा शेवटचा आंतरराष्ट्रीय सामना ठरला. टीम इंडियाला बदला घेण्याची मोठी संधी असेल.
मात्र, उपांत्य फेरीतील भारतीय संघाचा विक्रम काही विशेष नाही. यावेळी टीम इंडियाने आठव्यांदा विश्वचषकाची उपांत्य फेरी गाठली आहे. त्याचबरोबर न्यूझीलंडचा संघ पात्र ठरल्यास ही त्यांची नववी विश्वचषक उपांत्य फेरी असेल. भारतीय संघाला शेवटच्या सातपैकी केवळ तीन वेळा उपांत्य फेरीचा टप्पा पार करता आला आहे. चार वेळा त्याला शेवटच्या चारमध्ये पराभव पत्करावा लागला.
भारत उपांत्य फेरीत कधी पोहोचला आणि त्याचा सामना कोणाला झाला?
या विश्वचषकापूर्वी टीम इंडियाने 1983, 1987, 1996, 2003, 2011, 2015 वर्ल्डकपमध्येही सेमीफायनल गाठली आहे. 1983 मध्ये कपिल देव यांच्या नेतृत्वाखाली भारताने उपांत्य फेरीत इंग्लंडचा सहा गडी राखून पराभव केला होता. त्यानंतर अंतिम फेरीत वेस्ट इंडिजचा ४३ धावांनी पराभव करून विश्वचषक जिंकला. यानंतर 1987 च्या विश्वचषकात भारताचा उपांत्य फेरीत इंग्लंडशी सामना झाला. त्यानंतर कपिल देवच्या नेतृत्वाखाली टीम इंडियाला 35 धावांनी पराभवाला सामोरे जावे लागले. 1996 च्या विश्वचषकाच्या उपांत्य फेरीत भारताचा सामना श्रीलंकेशी झाला होता.
तेव्हा कर्णधार मोहम्मद अझरुद्दीन होता. मात्र, कोलकाता येथे झालेल्या या सामन्यात प्रेक्षकांनी गोंधळ घातला, त्यामुळे सामना रद्द करण्यात आला आणि श्रीलंकेला विजयी घोषित करण्यात आले. यानंतर 2003 च्या विश्वचषकात सौरव गांगुलीच्या नेतृत्वाखाली टीम इंडियाने उपांत्य फेरीत केनियाचा 91 धावांनी पराभव केला होता. मात्र, अंतिम फेरीत ऑस्ट्रेलियाने भारताचा १२५ धावांनी पराभव केला. त्याच वेळी, 2011 च्या विश्वचषकात भारताचा उपांत्य फेरीत सामना पाकिस्तानशी झाला होता. एमएस धोनीच्या नेतृत्वाखाली टीम इंडियाने 29 धावांनी विजय मिळवला. टीम इंडियाने फायनलमध्ये श्रीलंकेचा पराभव करून दुसऱ्यांदा वर्ल्ड कप जिंकला.
2015 मध्ये लीग फेरीत अव्वल स्थान पटकावले, पण उपांत्य फेरीत पराभूत झाले
2015 मध्येही संघांची गटांमध्ये विभागणी करण्यात आली होती. भारतीय संघाने आपल्या गटात (ब) अव्वल स्थान पटकावले होते. त्याने सहापैकी सर्व सहा सामने जिंकले होते. यानंतर उपांत्यपूर्व फेरीतही भारतीय संघाने बांगलादेशचा १०९ धावांनी पराभव केला. मात्र, उपांत्य फेरीत टीम इंडियाचा सामना ऑस्ट्रेलियाशी झाला आणि धोनीच्या नेतृत्वाखाली भारतीय संघ हा सामना 95 धावांनी हरला. 2019 चा विश्वचषक राऊंड रॉबिन फॉर्मेटमध्ये खेळला गेला, जिथे सर्व संघांना एकमेकांना सामोरे जावे लागले.
2019 च्या विश्वचषकातही टीम इंडिया उत्कृष्ट होती. तेव्हा नऊपैकी सात सामने जिंकले आणि एक सामना गमावला. एकाचा निकाल लागला नाही. भारतीय संघ 15 गुणांसह अव्वल स्थानावर होता. मात्र उपांत्य फेरीत कोहलीच्या नेतृत्वाखाली टीम इंडियाला न्यूझीलंडविरुद्ध १८ धावांनी पराभव स्वीकारावा लागला होता. म्हणजेच अव्वल स्थानावर असूनही गेल्या दोन विश्वचषकांमध्ये भारतीय संघाला उपांत्य फेरीत पराभवाला सामोरे जावे लागले आहे. ही भीती भारतीय चाहत्यांच्या मनात अजूनही असेल.
20 वर्षांनंतर विश्वचषक स्पर्धेत न्यूझीलंडचा पराभव केला
यंदाच्या विश्वचषकात भारताने साखळी फेरीत न्यूझीलंडचा पराभव केला होता. टीम इंडियाने २० वर्षांनंतर विश्वचषकात किवींवर विजय मिळवला होता. आता उपांत्य फेरीत न्यूझीलंडचा पराभव करण्यात भारताला यश आले तर 2019 मधील पराभवाचा बदलाही पूर्ण होईल. मात्र, गेल्या सात उपांत्य फेरीपैकी भारताने भारतीय भूमीवर तीन सामने खेळले आहेत.
1987 आणि 1996 मध्ये भारतीय संघाला पराभवाचा सामना करावा लागला होता, तर 2011 मध्ये टीम इंडियाने बाजी मारली होती. यावेळी, भारतीय संघाला न्यूझीलंडला हरवून (जर पोहोचला तर) तिसर्यांदा विश्वचषक जिंकायचा आहे आणि नंतर फायनल जिंकायची आहे. 10 वर्षांचा ICC ट्रॉफीचा दुष्काळही संपवू इच्छितो. भारताने शेवटच्या वेळी 2013 मध्ये आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी जिंकली होती.