न्यूज डेस्क : प्लास्टिकच्या कचऱ्यापासून फॅशनेबल कपडे बनतात यावर कुणाचा विश्वास बसणार नाही, प्लास्टिकमुले पर्यावरणाला धोका निर्माण होणार असल्याने आपल्या देशात कमी मायक्रोन असलेल्या सिंगल यूज प्लास्टिकवर बंदी आहे. असे असतानाही सुमारे 35 हजार टन प्लास्टिकचे उत्पादन होते. केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळाच्या (CPCP) अहवालात असे म्हटले आहे. येत्या काही वर्षांत हा आकडा आणखी वाढू शकतो.
मात्र प्लास्टिकच्या कचर्या पासून फॅशनेबल कपडे बनतात, याच विचाराने २२ वर्षीय सारा लखानीने पाऊल उचलले आहे. प्लास्टिकचे सुंदर भरतकामात रूपांतर करण्याच्या मोहिमेवर ती आहे. सर्व लाखनी धागे टाकाऊ पॉलिथिन पिशव्यांपासून बनवले जातात. मग तो कांथा भरतकामात वापरला जातो. भरतकामाची ही एक अनोखी पारंपरिक शैली आहे. सारा नर्वस होण्याऐवजी उपाय शोधण्यात विश्वास ठेवते.
गेल्या वर्षी लॅक्मे फॅशन वीकमध्ये प्लॅस्टिकच्या वेस्टपासून बनवलेल्या त्याच्या कपड्यांनी स्थान मिळवले होते. तो क्षण त्याच्यासाठी संस्मरणीय होता. सारा लखानी ही महाराष्ट्रातील गडचिरोली या छोट्या शहराची रहिवासी आहे. प्लॅस्टिक कचऱ्याचे सुंदर नक्षीकामात रूपांतर करण्याचे काम तिने हाती घेतले आहे. यामध्ये ती यशस्वीही होत आहे. तिचा नवीनतम कलेक्शन ‘ट्रॅश ऑर ट्रेजर’ गेल्या वर्षी लॅक्मे फॅशन वीकमध्ये प्रदर्शित करण्यात आला होता. हा संग्रह तयार करण्यासाठी 200 हून अधिक पॉलिथिन पिशव्यांचा वापर करण्यात आला.
22 वर्षीय साराला लहानपणापासूनच निसर्ग आणि झाडांची विशेष ओढ आहे. त्यांचे वडील फार्मास्युटिकल्स क्षेत्राशी संबंधित होते. हा त्याचा व्यवसाय होता. त्यानंतर या एकमेव शेतात किती प्लास्टिक कचरा निर्माण होतो हे साराने पाहिले. त्यामुळे पर्यावरणाची किती मोठी हानी होऊ शकते हे त्यांच्या लक्षात आले.
जेव्हा तिच्या कपड्यांच्या कलेक्शनसाठी डिझायनिंगचा विषय आला तेव्हा साराला तिला काय करायचे आहे याची स्पष्ट कल्पना होती. भरतकामाच्या अनेक पद्धतींवर त्यांनी प्रयोग केले. मग शेवटी कळले की कांथा सर्वात योग्य आहे. सर्वात मोठी गोष्ट म्हणजे त्यात प्लास्टिकचा वापर करता येणार होता. त्याने भरतकाम करणाऱ्यांसोबत तासनतास घालवले. सुरुवातीला त्यांना त्याचे कारागीरही सापडले नाहीत. ती स्वतः अनेक तास काम करायची. असा एक तुकडा तयार करण्यासाठी किमान 15 दिवस लागतात. हे काम अतिशय नाजूक आहे.
साराचा तरुण पिढीला काय संदेश आहे?
आपल्या कृतींमुळे पर्यावरणाची हानी कशी होते हे तिच्या पिढीतील लोकांनी समजून घ्यावे अशी साराची इच्छा आहे. अशा काळात अधिक टिकाऊ असणे किती महत्त्वाचे आहे. तिला फॅशनच्या क्षेत्रात आणखी काही शोधण्याची इच्छा आहे. देशात फॅशनेबल कपडे अधिक टिकाऊ आणि पर्यावरणपूरक कसे बनवता येतील ते शोधा.
